Rząd szykuje nowy podatek! Miliony Polaków mogą odczuć to w portfelach

Budżet państwa w opałach

Polski budżet to dziś jak statek płynący w chaotycznym morzu wyzwań: inflacja, potrzeby socjalne, długi i oczekiwania wyborców. Wydatki rządowe rosną – na edukację, służbę zdrowia, obronność czy utrzymanie administracji. Z kolei wpływy podatkowe, mimo że nominalnie większe niż kilka lat temu, często nie nadążają za kosztami obsługi zobowiązań oraz presją cen. 

W takich warunkach każdy rząd szuka sposobu, by „dokroić budżet” nowymi przychodami, bez zbyt drastycznego obciążeń już działających podatków. Nowe daniny mają często zapełnić te luki, szczególnie w obszarach, gdzie istnieje potencjał opodatkowania majątku nieruchomego czy wartości domów i mieszkań. 

Politycy i ekonomiści zastanawiają się: czy można wprowadzić podatek, który zwiększy dochody państwa, a przy tym nie zabije rynku nieruchomości i nie wprowadzi chaosu w systemie podatkowym?

Ekonomiczna sytuacja w kraju wymaga działań

W gospodarce polskiej widzimy dziś mieszankę napięć: rosnące ceny surowców, drożejące usługi, presja na płace, a jednocześnie potrzeba stymulacji inwestycji i zrównoważonego wzrostu. Konsumenci odczuwają koszty życia – rachunki, paliwo, żywność – i często każda nowa opłata budzi opór społeczny. 

Rząd uważa, że fiskalne „luzowanie” – czyli nadmierne obciążenie budżetu ulgami czy osłabienie podatków — prowadzi do nierównowagi i rosnącego deficytu. Ale wprowadzanie nowych podatków w czasie, gdy wiele gospodarstw domowych już teraz odczuwa napięcia, to ryzyko „polityczne”. 

Trzeba więc starannie dobrać sposób opodatkowania majątku – żeby nowa danina była akceptowalna, a nie odbierana jako kolejne piętro w podatkowej piramidzie. W debacie ekonomicznej pojawiają się opinie, że opodatkowanie wartości nieruchomości może mieć sens, ponieważ dziś obowiązujący podatek od nieruchomości opiera się głównie na powierzchni – co nie zawsze odpowiada realnej wartości mieszkania albo domu — a część nieruchomości używanych jako lokaty kapitału pozostaje niemal nietknięta fiskalnie.

Podatek kastralny: kto powinien się bać?

Według medialnych doniesień, Komisja sejmowa rozważa wprowadzenie tzw. podatku katastralnego, czyli daniny od wartości nieruchomości (a nie powierzchni), która miałaby objąć właścicieli kilku mieszkań. W prototypowych wersjach ustawy mowa jest o stawkach, które dla przeciętnego mieszkania mogłyby oznaczać roczne obciążenie w wysokości kilku tysięcy złotych.  

Ważny element dyskusji: czy podatek obejmie każde mieszkanie, czy tylko te „nadliczbowe”, np. od trzeciego lokalu wzwyż. Przeciwnicy ostrzegają, że drastyczne stawki mogą uderzyć w osoby o umiarkowanych dochodach, zwłaszcza tych, którzy nie planowali takiego obciążenia podatkowego. Z kolei zwolennicy argumentują, że podatek katastralny mógłby zniechęcać do trzymania mieszkań jako lokat kapitałowych, zwiększyć podaż lokali na rynku najmu i ułatwić dochody dla samorządów. 

 W odpowiedzi minister finansów deklaruje, że rząd obecnie nie pracuje nad takim podatkiem i że celem jest raczej obniżanie podatków niż ich rozszerzanie. Ale to, co dziś brzmi jak teoria, już staje się częścią kampanii wyborczej i dyskusji publicznej. Efekt? Wielu Polaków zastanawia się, czy ich nieruchomość — ich dom — wkrótce przestanie być schronieniem, a stanie się obciążeniem podatkowym.