Wyszukaj w serwisie
styl życia programy dzieje się z życia wzięte
Lelum.pl > Dzieje się > Minęło 40 lat od tragicznej śmierci ks. Popiełuszki. Prawda o jego oprawcach przechodzi pojęcie
Wiktoria Wihan
Wiktoria Wihan 21.10.2025 19:32

Minęło 40 lat od tragicznej śmierci ks. Popiełuszki. Prawda o jego oprawcach przechodzi pojęcie

Ks. Jerzy Popiełuszko
Fot. Wikimedia Commons

19 października 2024 r. minęło dokładnie 40 lat od tragicznej śmierci kapelana „Solidarność”. Ks. Popiełuszko został zamordowany przez funkcjonariuszy Służba Bezpieczeństwa w 1984 r. we Włocławku – a dziś przyglądamy się losom jego skazanych oprawców. Czy sprawiedliwość osiągnęła cel? Co zrobili ci mężczyźni po wyjściu zza krat?

Porwanie i morderstwo – finał działalności księdza opozycji

Ks. Popiełuszko uczestniczył 19 października 1984 r. w Bydgoszczy w Mszy św., po czym – razem z kierowcą Waldemarem Chrostowskim – wracał do Warszawy. W okolicach Górska zostali zatrzymani przez „milicjantów drogówki”, którzy w rzeczywistości stanowili grupę operacyjną SB. Kierowcy udała się ucieczka, księdza brutalnie pobito, związano i wrzucono do bagażnika auta. Ostatecznie – na zaporze na Wiśle we Włocławku – związanego i torturowanego wrzucono do wody.

Rozprawa sądowa w Toruń trwała od 27 grudnia 1984 r. do 7 lutego 1985 r. Trzydziestu kilku funkcjonariuszy SB – w tym kpt. Grzegorz Piotrowski (naczelnik Wydziału Departamentu IV), por. Leszek Pękala i por. Waldemar Chmielewski – usłyszeli wyroki za porwanie, tortury i zamordowanie księdza. Ich przełożony, płk. Adam Pietruszka, został skazany za sprawstwo kierownicze.

Redukcje kary, szybkie zwolnienia – co dalej?

Choć skazani dostali wysokie wyroki, system ich dotknął w minimalnym stopniu. W 1986 r., za interwencją ówczesnego szefa MSW Czesław Kiszczak zostały zmniejszone kary: Pietruszce z 25 lata do 15, Pękali z 15 do 10, Chmielewskiemu z 14 do 8. W 1987 r. kolejna amnestia – Piotrowskiemu zredukowano karę do 15 lat. 

Zwolnienia:

Chmielewski – wyszedł w 1989 r. (kilka lat później miał jeszcze pół roku powrotu za kratki).

Pękala – wyszedł w 1990 r.

Piotrowski – opuścił więzienie w sierpniu 2001 r. po ~16 latach.

Po wyjściu – nowe zawody, zmiany nazwisk, spekulacje

Co robili skazani po wyjściu? Oto przegląd:

  • Waldemar Chmielewski: Nie żyje – zmarł 5 września 2023 r. Po wyjściu na wolność przyjął nazwisko żony i zajmował się własną działalnością: sklepem ze sprzętem sportowym oraz firmą budowlaną. 
  • Leszek Pękala: Zmienił nazwisko na Paweł Nowak i przez wiele lat prowadził sprzedaż ogłoszeń do „Życie Warszawy”. 
  • Adam Pietruszka: nie wiadomo czy nadal żyje. 
  • Grzegorz Piotrowski: Po opuszczeniu więzienia wpisał się w tło medialne – według doniesień, współpracował z tygodnikiem „Fakty i Mity” i pisał pod pseudonimem, choć redakcja domaga się, by uznać te informacje za niezweryfikowane.